Niedostępność Emocjonalna – Po czym poznać, że Twój partner/partnerka jest osobą niedostępną emocjonalnie?

Patryk Wójcik - Psychologia na wynos
17-11-2023

8 min

Tajemniczość czy jednak Emocjonalna Niedostępność?

Na początku relacji bardzo łatwo jest pomylić niedostępność emocjonalną z tajemniczością. Osoby, które trafiają do mnie na konsultacje indywidualne, opowiadają mi często z sentymentem, jak zaczęła się ich relacja z osobą niedostępną emocjonalnie.

W tych historiach bardzo często przejawia się wątek ideału „trudno dostępnego" partnera.

To naprawdę podstępna sprawa i łatwo przegapić nawet bardzo oczywiste sygnały ostrzegawcze (czerwone flagi). Za to wszystko odpowiada nasza biologia, która funduje nam koktajl złożony z endorfin i hormonów, które zakrzywiają rzeczywistość. To ten magiczny początek, kiedy patrzysz na związek przez różowe okulary.

Biochemia i namiętność mogą nieźle namieszać nam w głowie.

To osłabia naszą czujność, dlatego pierwsze oznaki niedostępności emocjonalnej tłumaczymy sobie na różne sposoby. Wmawiamy sobie, że później wszystko się ułoży, że musimy się tylko dotrzeć i będzie ok.

Mówimy sobie, że pewnie ON miał zły dzień albo że przygnębiają go problemy w domu rodzinnym. Pojawiają się dziesiątki wymówek, aby jak najdłużej odwlekać moment, kiedy będziesz musiała spojrzeć prawdzie w oczy.

Niedostępność Emocjonalna pokazuje swoją siłę, gdy zaczyna robić się poważnie

Na początku związku nie widzimy tego dystansu i chłodu emocjonalnego. Jest miło i namiętnie. Bywa też tajemniczo, co dla niektórych osób jest bardzo pociągające. Na tym etapie nie musimy mierzyć się z problemami życia codziennego. Żyjemy chwilą, bo nie ma między nami wielu zobowiązań.

Niedostępność Emocjonalna pokazuje swoją prawdziwą siłę, kiedy w związku zaczyna robić się poważnie. Ty jesteś gotowa na kolejny krok, a druga osoba robi unik. Widzisz jak się blokuje, zwalnia albo całkowicie wycofuje. Zaczynają się wymówki, złość i przerzucanie odpowiedzialności.

To właśnie moment przełomowy.

Pojawiają się pierwsze zgrzyty i trudności. Pojawiają się pierwsze konflikty i poważna różnica zdań. Przestaje być już tak różowo i beztrosko. Zauważasz jednak, że zamiast szukać kompromisu i zgody, druga osoba się wycofuje, dystansuje, ucieka od problemu albo stosuje dobrze znaną strategię karania ciszą.

Aby Wasz związek miał szansę przejść na kolejny etap, potrzebujecie głębszej więzi i zaangażowania. Jednak widzisz, że druga osoba nie jest na to gotowa. Blokuje się i wycofuje, a Ty nie bardzo wiesz co masz z tym zrobić. Niedostępność emocjonalna zaczyna być widoczna i staje się pomału problemem numer jeden w Waszej relacji.

W tym trudnym momencie potrzebujesz pewności, że to czego doświadczasz jest prawdziwe. Wiele osób na tym etapie, wątpi w swoje emocje i przeczucia. Dlatego potrzebujesz wskazówek, które pozwolą Ci się upewnić, że masz do czynienia z osobą niedostępną emocjonalną.

Po czym poznać Niedostępność Emocjonalną?

Niedostępność emocjonalna zawsze jest powiązana z unikaniem głębszych rozmów. Chodzi zarówno o rozmowy o emocjach i uczuciach, ale też charakterystyczna jest tu niechęć do rozmów o przyszłości.

Bez względu na to, ile jesteście razem, partner ciągle wydaje się niepewny w tej relacji. Nie chce niczego deklarować i bardzo często słyszysz, że przecież możecie się rozstać, więc po co planować.

Osoby niedostępne emocjonalnie nie potrafią wpuścić nas do swojego świata.

Często nie znamy ich znajomych, a także niechętnie (lub wcale) poznają nas ze swoją rodziną. Nie ma mowy o wspólnych planach czy marzeniach. Oczywiście może pojawić się snucie wizji przyszłości, ale opiera się ona na ogólnikach i niedopowiedzeniach.

Niedostępność emocjonalna to również brak prawdziwego zaangażowania. W ten sposób pojawia się wiele wątpliwości, co ostatecznie prowadzi do braku poczucia bezpieczeństwa w tej relacji. Pojawiają się również emocjonalne wahania. Bardzo wiele zmienia się pod wpływem chwilowych nastrojów i humorów osoby niedostępnej emocjonalnie.

Wielu klientów opowiadało mi o sytuacji, kiedy mieli wrażenie, że coś w końcu się zmieniło w ich relacji i że przekroczyli jakąś niewidzialną barierę. Wtedy pojawiała się nadzieja, że jednak wszystko dobrze się ułoży. Jednak nagle wszystko się zmieniło i partner znów się wycofał. Czasami wystarczyło jedno złe słowo lub niewłaściwie zadane pytanie. Czasami wszystko zmieniło się po jednej drobnej sytuacji, w której ON znów zamknął się w sobie.

Te wszystkie emocjonalne wahania i trudność w wyrażaniu uczuć, bywają bardzo męczące. Osoby niedostępne emocjonalnie mają problem z mówieniem słowa „kocham” oraz z jakimikolwiek zapewnieniami o swoich uczuciach. Żyjąc z taką osobą nie wiesz, na czym tak naprawdę stoisz i czy jej zależy na tej relacji.

Zdarzają się też sytuacje, w których osoby niedostępne emocjonalnie wykorzystują słowo „kocham” bardzo instrumentalnie. Jest to ich ostateczny sposób na załagodzenie sporu lub przekonanie Cię do zmiany zdania.

Kiedy zaczynasz sobie to uświadamiać, to coraz trudniej Ci uwierzyć w szczerość tych słów. Wydają Ci się takie chłodne i obce. Niby słyszysz to, co od tak dawna chciałaś usłyszeć, ale już nawet w to nie wierzysz (choć często bardzo byś chciała).

Czego boją się osoby Niedostępne Emocjonalnie?

Ludzie niedostępni emocjonalnie panicznie boją się zranienia. Właśnie dlatego tworzą wokół siebie mur, za który nie wpuszczają nikogo.

Co więcej, sami też niechętnie zaglądają za ten mur, czyli do świata swoich wewnętrznych przeżyć. Ten mur ma ich ochronić przed bólem, ale jednocześnie jest główną przeszkodą, która uniemożliwia im stworzenie głębszej relacji.

Niedostępność emocjonalna jest niedojrzałym sposobem ochrony siebie.

Wynika on z lęku przed bliskością i zaangażowaniem, ponieważ może się to wiązać z potencjalnym odrzuceniem. Ten wyolbrzymiony lęk może mieć korzenie w przeszłości danej osoby – może chodzić o jej dom rodzinny i styl wychowania lub złamane serce i trudności we wcześniejszych relacjach.

Pojawia się tu bardzo często lęk przed utratą niezależności, co utrudnia zbudowanie prawdziwej intymności w relacji. Dla osoby niedostępnej emocjonalnie, każde zbliżenie się do kogoś może być równoznaczne z potencjalnym zagrożeniem – zagrożeniem odrzucenia, zranienia czy też utraty kontroli nad własnym życiem.

Jak pomóc osobie Niedostępnej Emocjonalnie?

Przyzwolenie na chłód emocjonalny, jest najgorszym z możliwych rozwiązań, które niestety wybiera zbyt wiele osób. Nie możesz akceptować i tolerować niedostępności emocjonalnej, bo stanie się ona Waszym związkowym standardem i zaczniecie żyć pod jej dyktando.

Zamiast tolerancji niezdrowych emocjonalnie zachowań, trzeba zacząć je nazywać i konfrontować partnera z prawdą. Nie możesz za wszelką cenę chronić go przed sobą samym, ponieważ w końcu zabraknie Ci sił, aby walczyć o ten związek w pojedynkę.

Pamiętaj, że nikt nie jest w stanie kochać za dwoje przez całe życie. Wypalisz się i wszystko runie, ponieważ niedostępny emocjonalnie partner, nawet nie będzie zdawał sobie sprawy z powagi sytuacji.

Jeżeli chcesz pomóc sobie, to przestań się godzić na niedostępność emocjonalną.

Nie udawaj, że to wcale nie jest Wasz problem. Zacznij o tym mówić głośno. Pokazuj swoje własne emocje. Mów o niezaspokojonych potrzebach. Nie czekaj do ostatniej chwili, kiedy jedynym rozwiązaniem będzie zakończenie związku, bo straciłaś już całkowicie nadzieję, wypaliłaś się i nie masz ochoty dalej walczyć o ten związek.

Aby dać sobie i temu związkowi szansę, musisz wyjść z roli osoby tolerancyjnej, akceptującej, dającej przestrzeń i ciągle czekającej na zmianę.

Kubeł zimnej wody czasami jest potrzebny, aby ktoś zrozumiał, że za jego wygodne życie, to Ty musisz płacić swoimi emocjami. A jeżeli partner tego nie zrozumie, to ułatwi Ci odejście, bo zacznie się wycofywać.

++

Jeżeli chcesz zgłębić temat niedostępności emocjonalnej, zapraszam do obejrzenia poniższego filmu: